Welke mogelijkheden biedt toneelliteratuur om als bron te gebruiken voor humanistische bezinningsbijeenkomsten (bij justitie); te onderzoeken aan de hand van Nussbaums analyse van de Griekse tragedie ‘Antigone’?
Door middel van een literatuurstudie en een daaraan gekoppeld handelingsexperiment tracht ik antwoord te geven op deze vraag. Het onderzoek verloopt langs drie lijnen: een lijn betreft toneelliteratuur, een andere lijn leidt langs humanistische bezinningsbijeenkomsten en de derde lijn is een handelingsexperiment. Ik heb het werk van Martha Nussbaum met daarin de centrale vraag ‘Hoe te leven; wat houdt een goed, menselijk leven in?’ verkend en haar analyse van de Griekse tragedie ‘Antigone’ uitvoerig bestudeerd. Hieruit neem ik drie kernpunten over die ik naast een toneelstuk uit de moderne tijd leg, te weten het stuk ‘De Vuurproef’ van Arthur Miller, zoals de vraag wat te doen bij een aantasting van een voor ons belangrijke waarde in het leven. Ik analyseer dit moderne toneelwerk aan de hand van deze kernpunten. De tweede lijn, de lijn van humanistische bezinningsbijeenkomsten, benader ik vanuit een historische blik op dergelijke bijeenkomsten en vanuit de grondslagen van het humanisme. Tevens onderzoek ik in hoeverre de theorie van Baumeister een bijdrage kan leveren aan het inhoudelijke aspect van dit soort bijeenkomsten. De bevindingen van deze twee lijnen – toneelliteratuur en humanistische bezinningsbijeenkomsten – breng ik samen en zet ik in een schema. Vanuit dit schema komt de derde lijn tot stand: een handelingsexperiment. Ik schrijf twee overdenkingen waarbij enerzijds de Griekse tragedie ‘Antigone’, anderzijds het moderne stuk ‘De Vuurproef’ als bron fungeert. Deze laatste gebruik ik in een praktijksituatie in een justitiële inrichting en schrijf een korte evaluatie hierover. Ik gebruik het thema van ‘De Vuurproef’ om de vraag naar morele grenzen aan de orde te stellen en daarbij te verkennen welke rol voorbeeldfiguren voor ons kunnen betekenen. Door de levensvragen zoals die centraal staan in de bestudeerde analyse van Nussbaum te verbinden met een humanistisch zingevingskader en een toneelwerk toon ik aan hoe de horizon van een toneelwerk mogelijk kan samensmelten met een horizon van zingeving en humanisme. Tevens laat ik zien hoe een dergelijke samensmelting als inzet gebruikt kan worden voor een overdenking ten behoeve van een humanistische bezinningsbijeenkomst.
| Date of Award | 1 Jan 2011 |
|---|
| Original language | American English |
|---|
| Supervisor | C. W. Anbeek (Supervisor) & C. M. Schuhmann (Supervisor) |
|---|