Χώρα, fonetisch: ‘chora’. Vertaald vanuit het Grieks betekent het ‘land’, een gewoon, dagelijks gebruikt woord dus. Een
omvattend begrip, waar op het eerste gezicht niks bijzonders mee aan de hand lijkt. Het heeft echter ook nog een andere
betekenis. Op een eiland verwijst Χώρα naar de plaats waar het leven zich afspeelt, zoiets als het dorpsplein bij ons. Een
centraal punt waar je elkaar ontmoet, waar je alles vindt wat je nodig hebt. De tegengestelde betekenissen van Χώρα schetsen
de ervaring die dit onderzoek kleurde: ont-dekking van complexiteit...
Χώρα wordt rond 360 v. Chr. voor het eerst beschreven door Plato in de dialoog Timaeus. Χώρα wordt door Plato tussen zijn
Ideeënwereld (kenbaar via het verstand) en de wereld van de verschijnselen (kenbaar via de zintuigen) geplaatst. Ziet Plato
Χώρα als noodzakelijke verbinding tussen de twee werelden, maakt hij door het ontvankelijke Χώρα tussen hen in te plaatsen
ruimte voor verschil? Of gebruikt Plato haar om een leemte te vullen waarmee hij zich geen raad weet? Wat zijn de gevolgen
voor zijn nog immer invloedrijke metafysica?
Volgens Derrida onderschat Plato de consequenties van zijn Χώρα. In Khôra (1993) bekritiseert Derrida Plato’s rigide scheiding
van werelden via een deconstructieve analyse. Derrida wijst Χώρα aan als afgrond, een kloof die zowel afstand als nabijheid
toont tussen het voelbare en het begrijpbare (Plato’s twee werkelijkheidsdomeinen). Volgens Derrida is zij een opening die aan
verstaan vooraf gaat. Derrida omzeilt de afgrond niet, maar laat zich door Khôra leiden en waagt de sprong keer op keer.
Centrale vraag en doelstelling: Kan Χώρα mogelijk bijdragen aan een constructief verhouden tot differentie? Wanneer
zij inderdaad kan bijdragen aan een constructief verhouden tot differentie, op welke manier wordt dit inzichtelijk? Is dit te
vertalen naar handelingsperspectieven voor normatieve professionaliteit van humanistici?
Hoofdstuk 1 beschrijft Χώρα bij Plato. Om te komen tot het Goede leven benadrukt Plato het vermogen om het goddelijke
naar het noodzakelijke te vertalen en vanuit haar positie tussen de twee werelden helpt Χώρα ons daarbij.
Hoofdstuk 2 beschrijft Derrida’s Khôra. Derrida biedt inspiratie om ons te verhouden tot de alomtegenwoordige
verschuivingen (van betekenis) in het leven, namelijk via Khôra’s tussenpositie en maximale receptiviteit voor beide zijden van
de gelijkenismetafoor.
Hoofdstuk 3 beschrijft het kunstproject dat de literatuurstudie opvolgde. Aangezien humanistiek een toegepaste wetenschap
is, leek het mij waardevol verschil niet alleen te bestuderen, maar ook te ervaren. In de performance, werd geprobeerd Χώρα
met anderen tot leven te wekken. Op basis van de bestudeerde literatuurd stelde ik stelde tien kenmerken van Χώρα bij Plato
en Derrida op. Aan de hand daarvan probeerde ik Χώρα te verbeelden, dit resulteerde in 60 ansichtkaarten. 300 professionals
ontvingen zo’n kaart met de vraag (eveneens per kaart) te reageren in relatie tot normatieve professionaliteit.
Hoofdstuk 4 beschrijft Χώρα vanuit Mister in Between: dé professional die Χώρα weet te belichamen. Om de ontvangen
kaarten te bestuderen nam ik, de onderzoeker, tijdelijk zijn plaats in. Mister in Between beschrijft, reageert en bekritiseert
de ontvangen kaarten. Het laatste hoofdstuk schenkt vanuit de reacties vanuit de beroepspraktijk specifiek aandacht aan
toepassingsmogelijkheden van Χώρα voor normatieve professionaliteit. Χώρα blijkt een inspiratiebron voor het vellen van ‘een
zo goed mogelijk oordeel’ en voor ‘de vertalende handeling’: essentiële competenties voor normatieve professionaliteit.
Een scriptie die de spannende, passievolle verhouding bestudeert tussen het mysterieus wonderlijk openende Χώρα en de
daadkrachtig doortastende Mister in Between. Voor wie wenst te leven en werken met verschil, vanuit hart én verstand…
| Date of Award | 1 Jan 2011 |
|---|
| Original language | American English |
|---|
| Supervisor | L. ten Kate (Supervisor) & R. G. A. Kaulingfreks (Supervisor) |
|---|