Mea Culpa
: Een onderzoek naar schuld en vergeving bij niet-religieuze, humanistische of meervoudig religieus betrokken gedetineerden

  • Mickey van Herpen

Student thesis: Master's Thesis: Humanistic Studies

Abstract

In dit onderzoek is geëxploreerd welke rol schuld en vergeving spelen bij gedetineerden die de humanistisch geestelijk verzorger bezoeken. De onderzoeksvraag “Welke rol spelen schuld en vergeving bij gedetineerden die de humanistisch geestelijk verzorger bezoeken en wat betekent dit voor de begeleiding van de humanistisch geestelijk verzorger?” staat hierbij centraal.
Zichtbaar is geworden dat schuld en vergeving complexe constructen zijn die individueel en subjectief beleefd worden. Waar sommige gedetineerden alleen hun juridische schuldfeit inzien, onderkennen de meeste respondenten ook hun persoonlijke schuld en ervaren zij spijt over het delict dat zij begaan hebben. Sommige gedetineerden zijn weinig bezig met de doorleving van deze persoonlijke schuld en de schuldgevoelens die daarbij komen kijken. Dit wordt in dit onderzoek als een repressieve copingsstijl omgeschreven, die als een beschermfunctie dient door ongewenste gedachten weg te houden. Anderen hebben een actieve copingsstijl en zijn actief bezig met de doorleving van schuld en schuldgevoelens door hierover na te denken en hierover te praten.
Ook vergeving en de behoefte hieraan is een individuele en subjectieve beleving. Zowel meervoudig religieus betrokken als niet-religieuze gedetineerden hebben behoefte aan interpersoonlijke vergeving, met name van waardevolle naasten. Daarnaast hebben meervoudig religieus betrokken gedetineerden ook een transcendente behoefte aan vergeving van een persoonlijke God. Het proces van zelfvergeving is bij sommige gedetineerden al doorlopen en speelt geen grote rol in hun leven, waar anderen dit zien als een voortdurend proces waar zij dagelijks mee bezig zijn.
De humanistisch geestelijk verzorger kan gedetineerden helpen met een reflectie op schuld en vergeving en alle aspecten die daarbij komen kijken. Het bespreekbaar maken van deze thema’s kan bijdragen tot een ontwikkeling op existentieel niveau. Daarbij dient de humanistisch geestelijk verzorger schuld en vergeving vanuit het zingevingsperspectief te benaderen en aandacht te hebben voor de meervoudige betekenis van de eigen verantwoordelijkheid van gedetineerden. Een actieve en kritische reflectie op schuld en vergeving kan leiden tot nieuwe betekenissen van het (criminele verleden) en een positieve gedragsverandering bewerkstelligen.
Date of Award16 Aug 2021
Original languageDutch
SupervisorRenske Kruizinga (Supervisor) & Marie-Christine J. L. Opdenakker (Supervisor)

Cite this

'