Abstract
Dit onderzoek richt zich op de relatie tussen het humanisme en ecologie in een context van een wereld die in ecologische crisissen verkeert. Van oudsher heeft het humanisme de mens centraal geplaatst in zijn levensbeschouwing en dit idee verder verkondigd. Bedoeld of onbedoeld is hierbij een scheiding ontstaan tussen de mens en de natuur; de mens is boven de natuur komen te staan en heeft deze kunnen exploiteren en kunnen beschouwen vanuit een instrumentele en nuttige blik voor het belang van de mens; een houding die heden ten dage bijdraagt aan de ecologische crisissen. Vanuit de deep ecologie, het ecofeminisme, de eco-psychologie, de religiewetenschappen en vanuit stromingen binnen het humanisme zelf, is er kritiek geuit op het humanisme wat betreft zijn mensbeeld en ethiek, die de mens centraal plaatsen. De kritische noties van de diverse stromingen en denkers laten zien dat er een spanningsveld bestaat tussen ecologie en humanisme in zijn filosofische en ethische basis. In dit onderzoek wordt er onderzocht of het humanisme, als mede vormgever van de huidige relatie tussen de mens en de natuur, nog van betekenis kan zijn en blijven in tijden van ecologische crisissen. De vraag gaat uit naar het behoud of de eindigheid van het humanisme als waardevolle levensbeschouwing in tijden van ecologische crisissen.Conclusie De ecologische crisissen vragen om inclusie van niet-menselijk leven op vele terreinen van ons leven. Een levensbeschouwing als het humanisme kan inspiratie, voeding en mogelijke antwoorden bieden op existentiële vraagstukken gerelateerd aan de ecologische crisissen. Hiervoor zal het mogelijk wel de kern van zijn visie dienen te verbreden; van mensgericht naar levensgericht. En zijn eigen relatie tot het ontstaan van deze crisissen moeten onderzoeken en elementen die deze relatie in stand houden, als zijn mensbeeld en invulling van de ethiek, moeten herzien. De humanistische denkers en schrijvers zien hierbij het creëren van nieuwe verbindingen tussen het humanisme en ecologie als voornaamste voorwaarde voor behoud van het humanisme als waardevolle levensbeschouwing in tijden van ecologische crisissen. Voor het creëren van deze nieuwe verbindingen zijn er een aantal voorwaarden: een transformatie van het humanistische mens- en wereldbeeld een transformatie van de humanistische ethiek en het centraal plaatsen van transcendentie en gevoeligheid, als voorwaarden voor nieuwe verbindingen tussen het humanisme en ecologie,
Date of Award | 25 Jan 2021 |
---|---|
Original language | Dutch |
Supervisor | C. P. Stalpers (Supervisor) & Martien Schreurs (Supervisor) |