Vaders in verwachting
: Een zorgethisch onderzoek naar discoursen met betrekking tot vaders in de verloskundige praktijk

  • Monique Goense

Student thesis: Master's Thesis: Care Ethics

Abstract

Uit onderzoek is gebleken dat zowel vaders als hun partners het belangrijk vinden dat zij betrokken worden bij de zorg rondom zwangerschap en geboorte. Tegelijkertijd laat onderzoek zien dat vaders zich vaak geëxcludeerd voelen door zorgprofessionals in de geboortezorg. Hoewel er de laatste jaren steeds meer maatschappelijke en wetenschappelijke aandacht is voor dit onderwerp, is er weinig onderzoek gedaan naar het perspectief van zorgprofessionals met betrekking tot vaders. Het is waardevol dit perspectief te belichten, omdat het inzicht kan geven in factoren die de positie van vaders in de geboortezorg beïnvloeden. Deze inzichten kunnen aanknopingspunten bieden om de zorg voor aanstaande vaders en hun partners te verbeteren.

In deze thesis wordt onderzocht hoe verloskundigen spreken over (het werken met) vaders. Hiertoe zijn negen eerstelijns verloskundigen werkzaam in de Nederlandse geboortezorg geïnterviewd. Op deze interviews is een kritische discoursanalyse toegepast. Deze analyse bracht vier discoursen aan het licht in het spreken van verloskundigen over (het werken met) vaders. Het eerste discours beschrijft de relatie van de vader tot de zwangerschap als afstandelijk. Het tweede discours positioneert vaders als beschermers van vrouw en kind. Het derde discours beschrijft vaders als ondersteuners van hun partner. Het vierde discours tot slot laat zien dat opvattingen over de verloskundige praktijk met betrekking tot onder meer tijdsdruk en genderdynamiek, invloed hebben op de wijze waarop verloskundigen denken over de zorg voor vaders. Uit de analyse komt naar voren dat deze discoursen er in samenspel met elkaar aan bijdragen dat vaders in de verloskundige praktijk op een subtiele en vaak onbewuste manier buitenspel worden gezet.

Door vanuit een zorgethisch perspectief op de resultaten uit de discoursanalyse te reflecteren wordt inzichtelijk gemaakt dat medicalisering, het ideaal van hegemonistische masculiniteit, traditionalistische opvattingen over vaderschap en het denken in opposities doorwerken in de wijze waarop verloskundigen spreken over vaders. In samenspel met elkaar fixeren deze dynamieken de ondersteunende en marginale positie van vaders en ondermijnen tevens de positie van de zwangere. De zorgethische reflectie biedt aanknopingspunten om de zorg voor vaders en hun partners te verbeteren door het hanteren van een gendersensitieve werkwijze, die uitgaat van relationaliteit en ruimte laat voor de kwetsbaarheid van vaders.
Date of Award18 Mar 2022
Original languageDutch
SupervisorCarlo J. W. Leget (Supervisor) & A. A. M. (Inge) van Nistelrooij (Supervisor)

Cite this

'