Van zelfverminking tot zelfverwerkelijking

: Een hermeneutisch onderzoek naar de mensbeelden achter de standpunten in het debat over de medische transitiezorg

Abstract

Dit onderzoek is een hermeneutisch onderzoek dat gaat over de relatie tussen het mensbeeld (dat schuilgaat achter het authenticiteitsoordeel over de transgenderidentiteit) en het standpunt dat ingenomen wordt in de kwestie of en in hoeverre de beschermwaardigheid van het lichaam grenzen stelt aan zelfbeschikking. Deze relatie wordt onderzocht door te kijken naar de visies van verschillende levensbeschouwelijke of emancipatoire groepen, die deelnemen aan het debat over de medische transitiezorg: wat zijn hun standpunten in deze kwestie (met betrekking tot medisch ingrijpen) en wat zijn hun onderliggende mensbeelden?
Om de relatie tussen de mensbeelden en de standpunten naar voren te brengen wordt er hoofdzakelijk gebruik gemaakt van Bronnen van het zelf (Taylor, 2009), Doubting Sex (Mak, 2012) en Orgaandonatie en lichamelijke integriteit, een analyse van christelijke, liberale en islamitische interpretaties (Zwart & Hoffer, 1998).
Uit dit onderzoek blijkt dat de standpunten, met betrekking tot een ethisch goede omgang met het lichaam, in het transgenderzorgdebat niet enkel kunnen worden verklaard of begrepen op basis van een christelijk of liberaal lichaamsbeeld. In dit onderzoek komt namelijk naar voren dat de waarde die al dan niet aan zelfbeschikking of aan de bescherming van het lichaam als integere eenheid wordt gehecht waarschijnlijk in belangrijke mate afhangt van het mensbeeld dat schuilgaat achter het authenticiteitsoordeel over de transgenderidentiteit. Daarin klinkt niet alleen de invloed van een christelijk en een liberaal mensbeeld door, maar bijvoorbeeld ook een romantisch geïnspireerd mensbeeld. Dit onderzoek maakt bovendien zichtbaar dat bepaalde christelijk ideeën over de mens niet noodzakelijkerwijs leiden tot de bescherming van het lichaam van transgenders en dat sommige mensopvattingen, die misschien eerder passen binnen een liberaal mensbeeld, niet altijd leiden tot een oproep om meer waarde te hechten aan zelfbeschikking in de transgenderzorg. De reden die daarvoor wordt gevonden is dat het authenticiteitsoordeel zelf meespeelt in het standpunt dat, in dit specifieke debat over de transgenderzorg, wordt ingenomen als het gaat om de beantwoording van de volgende vraag: Stelt de (eventuele) beschermwaardigheid van het lichaam grenzen aan zelfbeschikking?

Date of Award	24 Feb 2023
Original language	Dutch
Supervisor	Martien Schreurs (Supervisor) & Marieke van den Doel (Supervisor)