Voorbij koloniale structuren?
: Koloniaal verleden in Nederlands-Indië tussen 1901-1939 en betekenisgeving aan dekolonisatie van hedendaags onderwijs in Nederland

  • Maud van Hattum

Student thesis: Master's Thesis: Humanistic Studies

Abstract

Dit is een onderzoek naar of en hoe huidige betekenisgeving aan dekolonisatieprocessen in het Nederlandse onderwijs, begrepen kan worden door dit te analyseren m.b.v. in de Nederlandse koloniale geschiedenis in Indonesië tussen 1901-1929. In 2022 onthulde het Ministerie van OCW de Agenda tegen Racisme en Discriminatie. In de Agenda is gesteld dat onderwijs een rol speelt in het tegengaan van racisme in de Nederlandse samenleving. Dit raakt aan de term dekolonisering. Huidige dekoloniseringsprocessen worden vaak gerelateerd aan de term ‘woke’. De ‘woke-beweging’ is erop gericht in het verleden gewortelde racistische machtsstructuren in de samenleving bloot te leggen ten behoeve van hedendaagse sociale rechtvaardigheid voor hierdoor benadeelde groeperingen. In Nederland hebben dekoloniseringsprocessen in het onderwijs verschillende reacties in de politiek en de maatschappij teweeggebracht. Om verschillende manieren van betekenisgeving aan dekolonisering van het onderwijs te begrijpen, zijn deze in dit onderzoek geplaatst in de context van de periode van de ‘ethische politiek’ in Indonesië. Vanuit het idee van de ‘ethische gedachte’ vonden daar onderwijshervormingen plaats. Dit gebeurde binnen de context van de opkomst van nationalisme waarbij het belangrijk was om als natie een identiteit te vormen om toe te treden tot het internationale wereldtoneel. Deel één van het onderzoek betreft daarom een historisch bronnenonderzoek naar betekenisgeving aan de implementatie van ‘ethische politiek’ in Nederlands-Indië tussen 1901-1929. In die tijd vonden onderwijshervormingen plaats en ontstonden emancipatiebewegingen. Deel twee betreft een analyse van diepte-interviews met wetenschappers, die duiden of en hoe de periode van ethische politiek belangrijk was voor huidige betekenisgeving aan onderwijsveranderingen en de vorming van de Nederlandse identiteit zoals Wekker die analyseert middels het ‘Cultureel Archief’. Dit onderzoek poogt te laten zien dat de immateriële erfenis van ‘ethische politiek’ dekolonisering van Nederlands onderwijs parten speelt. In de Nederlandse samenleving wordt door verschillende mensen betekenis gegeven aan dekolonisatie. Inzicht in hoe verschillende manieren van betekenisgeving zijn geworteld in het gedeelde koloniale verleden, kan helpen om elkaar te begrijpen in debatten over beleid dat gericht is op het tegengaan van racisme. Om inzicht te krijgen in wat er voor mensen op het spel staat tijdens debatten over dekoloniseringsprocessen, is meer interdisciplinair onderzoek nodig.
Date of Award25 Aug 2023
Original languageDutch
SupervisorThomas Kampen (Supervisor) & A. C. (Caroline) Suransky (Supervisor)

Keywords

  • imperialisme
  • kolonialisme
  • nationalisme
  • postkolonialisme
  • dekolonisering
  • (anti)woke
  • (on)bewust racisme
  • onderwijs
  • cultureel archief
  • ethische politiek

Cite this

'