Zin in de geestelijke gezondheidszorg, een onderzoek naar de ruimte voor zingevingsvragen in een evidence based psychiatrie

  • Yvonne Kleinveld

Student thesis: Master's Thesis: Humanistic Studies

Abstract

In mijn scriptie heb ik de ruimte voor zingevingsvragen van patiënten in de huidige psychiatrie onderzocht. Van oudsher was de psychiatrie een interpretatieve en geesteswetenschap, waar de subjectieve beleving van de werkelijkheid van patiënten centraal stond. Halverwege de vorige eeuw heeft een snelle ontwikkeling plaatsgevonden van medicijnen voor psychiatrische stoornissen, die tot nog toe evenwel uitsluitend symptoomreducerend zijn. In de afgelopen decennia is in de gangbare, reguliere psychiatrie het zwaartepunt komen te liggen op een biomedische benadering, waarin naast toegenomen medicatie veel nadruk op hersen- en genenonderzoek ligt. Sinds eind vorige eeuw is de medische behandelstrategie en besluitvorming, zo ook in de psychiatrie, in toenemende mate gebaseerd op de evidence based medicine ideologie, waarbij uitsluitend wetenschappelijk bewezen effectief zijnde interventies de leidraad voor (be)handelen zijn. Dit is kort gezegd een ‘meten is weten’ aanpak. Waar patiënten terechtkunnen en hoe groot de ruimte voor zingevingsvragen van patiënten is binnen deze evidence based behandelstrategie heb ik hier proberen te achterhalen. Mijn veronderstelling is dat zingevingsvragen in een biomedische benadering geen plaats hebben. Voor een antwoord op mijn onderzoeksvraag heb ik als eerste het begrip zingeving verkend en daarvan enkele pijlers uitgewerkt waarvan ik denk dat die belangrijk zijn voor psychiatrische patiënten. Naast informatie over de reguliere psychiatrie kwam ik in de literatuur alternatieve denkrichtingen tegen die mijn interesse wekten en waarvan ik onderzocht heb hoe de ruimte voor zingevingsvragen dáárbinnen is. Voor de gedachte achter de huidige behandelmethode heb ik uitvoerig aandacht besteed aan de herkomst van evidence based medicine en ben ik nagegaan van welke soort kennis hierbij uitgegaan wordt. Hoe de nagestreefde ‘rehabilitatiebenadering’ en diverse, onder andere door de GGz aangeboden, activiteiten eruitzien, heb ik hier eveneens naar voren gebracht, alles gericht op de vraag hoe daarbinnen de ruimte is voor zingevingsvragen en –problematiek. Tenslotte heb ik aandacht besteed aan het werkveld van de geestelijk begeleider als zorgprofessional binnen wiens terrein zingevingsproblematiek valt. Uit deze verkenning van diverse elementen van de huidige psychiatrie heb ik in een conclusie een antwoord geformuleerd op de vraag naar de hoeveelheid ruimte voor zingevingsvragen in een op evidence based behandelen gebaseerde psychiatrie.
Date of Award1 Jan 2011
Original languageAmerican English
SupervisorTon Jorna (Supervisor) & C. W. Anbeek (Supervisor)

Cite this

'