Zorg ethische conceptualisering van seksualiteit bij klinisch opgenomen psychiatrische patiënten.

  • van C. Haeften

Student thesis: Master's Thesis: Care Ethics

Abstract

Binnen de langdurige psychiatrie worden patiënten behandeld met een ernstige psychische aandoening. Het merendeel van deze populatie is onvrijwillig opgenomen maar is vaak op dat moment te ziek of te beperkt om de consequenties voor zichzelf of zijn omgeving in te kunnen schatten. Zij kunnen ook door hun ziekte en/of beperking moeilijk uiting geven aan de lasten die zij op dat moment ervaren, de noden die zij hebben of de pijn die zij voelen. Net als ieder ander blijft het lichamelijke verlangen van seksualiteit bestaan ondanks dat zij hier mogelijk door hun ziekte en opname moeizaam uiting aan kunnen geven. Op dit moment heerst er echter een taboe rondom het onderwerp seksualiteit binnen de gezondheidszorg. Professionals lijken zich niet op hun gemak te voelen dit onderwerp te bespreken en lijken ook niet goed te weten hoe zij dit het beste kunnen aanpakken. Zij zijn voornamelijk gericht op de veiligheid en de gezondheid van hun patiënten. Wanneer een patiënt zich seksueel uitlaat en er mogelijk sprake is van seksueel risicogedrag, heeft de professional aandacht voor de seksualiteit van de patiënt omdat de situatie nu risicovol wordt. Dit mag niet en de professional voelt dan de plicht om in actie te komen. Door het gebrek aan visie en de schroom om het onderwerp bespreekbaar te maken wordt er snel heil gezocht in de juridische kaders en worden ethische vraagstukken veelal bekeken vanuit de principebenadering. Zowel de juridische kaders als de principebenadering besteden geen aandacht aan de relatie tussen de professional en de patiënt. De juridische kaders waarborgen de rechten van de patiënt, de principebenadering waarborgt de zorgvuldigheid van handelen van de professionals. Hiermee lijkt alleen te worden gezocht naar antwoorden om het risicogedrag te reduceren en lijkt er geen ruimte om seksualiteit bespreekbaar te maken met de patiënt en het een plek te geven binnen de behandeling. De zorgethiek denkt na over wat zorg tot goede zorg maakt. De zorgethiek werkt juist niet vanuit vaststaande principes maar geeft wel duidelijke inzichten over wat zorg tot goede zorg maakt. De zorgethiek kan een aanvulling bieden door zijn aandacht voor de zorgrelatie en de afhankelijkheid van psychiatrische patiënten binnen die relatie. Daarbij is seksualiteit een natuurlijke behoefte aan lichamelijk contact, zorgethiek is een wenselijke aanvulling door de aandacht voor het lichamelijke aspect binnen de zorg. In dit onderzoek wordt beschreven welke inzichten de zorgethiek kan bieden voor de behandeling van klinisch opgenomen psychiatrische patiënten wanneer er rekening gehouden wordt met de zorgrelatie tussen professional en patiënt, de afhankelijkheid en lichamelijke aspect van seksualiteit.
Date of Award1 Jan 2017
Original languageAmerican English
Supervisorvan der H. Meiden (Supervisor) & F. J. H. Vosman (Supervisor)

Cite this

'