Eenzaamheid als sociaal probleem

Eenzaamheid staat de laatste jaren in veel westerse landen hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Er zijn nationale actieprogramma’s om eenzaamheid tegen te gaan, landelijke campagnes om burgers bewust te maken van eenzaamheid en lokale coalities die de handen ineen slaan om eenzaamheid aan te pakken. Groot-Brittannië heeft sinds 2018 zelfs een minister van eenzaamheid. Dit alles maakt duidelijk dat eenzaamheid niet langer wordt opgevat als een persoonlijk probleem, maar als een beleidskwestie die de hele samenleving aangaat. Hoewel eenzaamheid zich in eerste instantie in het persoonlijke leven manifesteert, gaat het hier om een sociaal probleem dat nauw samenhangt met ontwikkelingen die zich de afgelopen decennia in westerse samenlevingen hebben voorgedaan. In dit artikel leg ik eerst uit waarom eenzaamheid gezien kan worden als een sociaal probleem. Vervolgens ga ik in op de maatschappelijke factoren die een rol spelen bij het ontstaan ervan, en op de implicaties daarvan voor de aanpak van eenzaamheid.