In de publieke discussie wordt het begrip ‘waarden’ regelmatig gebruikt om allerlei standpunten kracht bij te zetten. Wat men vervolgens verstaat onder waarden en hoe men tot waarden komt en zich ertoe verhoudt, zit veel complexer in elkaar. Zo kun je de waarde zien als een marktwaarde en als de waarde van een morele waarde. Daarmee is ook gelijk het spanningsveld zichtbaar tussen economische en morele kaders. De duiding van het begrip waarde is noch in de filosofie noch in de sociaal- en organisatiewetenschappen vaststaand. Integendeel ze is weerlegbaar en dikwijls omstreden. Waarden geven aan wat door mensen goed, gewenst en waardevol wordt gevonden. Waarden hebben een graad van objectiviteit, maar blijven kentheoretisch afhankelijk van de menselijke verbeeldingskracht. Waarden ontstaan in die ervaringen van mensen waarin zij de eigen persoonlijkheid ontwikkelen en vormen. Waarbij zij zichzelf overstijgen en worden beïnvloed door de heersende opvatting van dat wat van waarde is. Dat wat wij, als mens en burger, onderneming en markt, politiek en staat met elkaar van waarde vinden en waar wij als lid, medewerker en deelnemer verantwoording voor willen nemen en naar willen handelen. Waarden verhogen de reflectiegraad van het handelen en daarmee de reflexiviteit in een samenleving en vereenvoudigen de inzichtelijkheid van het samenleven. Handelen vanuit waarden is immers niet zomaar handelen. De waarde van waarden is niet uit te drukken in marktwaarde of ruilwaarde in geld of bezit. Wat we wel kunnen zeggen is dat we een waarde waardevol vinden door gehalte en door betrekking. Doordat we het een zaak van waarde vinden die we collectief en individueel van veel belang achten voor zover het in verband staat met dat wat goed is en recht doet aan de ander en de wereld om ons heen.
Een automatische koppeling van waarden aan normen of omgekeerd werkt eerder verwarrend dan verhelderend. Normen brengen beperkingen aan en grenzen af. Zij geven aan wat onjuist en ongewenst wordt geacht en geven concrete richtlijnen voor gedrag. Waarden scheppen ruimte, wekken op, zijn abstract en de realisatie maakt het leven tot een goed leven. Zij bepalen geen specifieke gedragingen en zijn niet gedragsspecifiek. De economische welvaart heeft een verschuiving tot gevolg gehad voor het individu en het denken over waarden. Waarden, die veelal collectief zijn, kunnen als zeer persoonlijk worden beleefd omdat mensen zich vrijwillig verbinden met waarden die een dwingend appèl op hen doen. Deze morele betrokkenheid heeft tot gevolg gehad dat mensen van ondernemingen en organisaties zijn gaan verlangen, dat zij een juiste balans vinden in het omgaan met de rechten, belangen en wensen van people, planet, profit in tijd en ruimte. Het reputatiemechanisme heeft de aanzet gegeven om bedrijven bewust te maken van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een pro- en interactieve aanpak vanuit morele betrokkenheid is voor mens, bedrijf en organisatie de meest adequate aanpak. Het gaat om de goede dingen goed te doen vanuit een innerlijke houding die er actief op gericht is het goede na te streven en recht te doen aan de ander en de wereld om ons heen. Hier en daar, nu en later. De Rabobank Groep is het meest transparant in haar maatschappelijke verslaglegging. Implementatie, borgen, monitoren, meten en evalueren van de prestaties in de beleidsprocessen vordert goed. Het vormgeven van de directe relatie van MVO en duurzaamheid met de dagelijkse werkzaamheden van niet-leidinggevenden is het belangrijkste verbeterpunt. Het betekent dat maatschappelijk verantwoord en duurzaam-heidbewustzijn, wat tot uitdrukking komt in het handelen van de medewerkers, verder ontwikkeld en ondersteund moet worden. Meer dan de helft van de bedrijven, overheden en non-gouvernementele organisaties (NGO’s) hebben de economische-, sociale- en ecologische aspecten van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en duurzaamheid in hun beleid opgenomen. Beleid om waardegericht handelen bewust en mogelijk te maken is in de praktijk onvoldoende ingebed in de kernactiviteiten en bedrijfsvoering en onvoldoende verbonden met de dagelijkse praktijk van het handelen van de medewerkers. Wel is men het er bijna unaniem over eens dat het belang van maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen essentieel is voor onderneming en organisatie om te overleven op lange termijn.
Datum prijs | 1 jan. 2008 |
---|
Originele taal | American English |
---|
Begeleider | A. J. J. A. Maas (Supervisor) & R. H. C. Meij (Supervisor) |
---|