Een bezielde voorbijganger

: Zorgethisch onderzoek naar de ervaringen van cliëntvertrouwenspersonen Wet zorg en dwang

Samenvatting

Cliëntvertrouwenspersonen Wet zorg en dwang (Wzd) begeven zich in een complex werkveld. De omstandigheden waarin zij werken lijken factoren te bevatten voor morele stress. Dit zou ertoe kunnen leiden dat cliëntvertrouwenspersonen psychisch overbelast raken en het beroep verlaten. Doormiddel van dit zorgethische onderzoek wordt meer inzicht verkregen in de geleefde ervaring van de cliëntvertrouwenspersoon-Wzd en hoe goede zorg vanuit de werkgever vormgegeven zou moeten worden.
De onderzoeksbenadering bestaat uit een theoretisch deel en een empirisch deel. Deze vorm van onderzoek is kenmerkend voor de Utrechtse Zorgethiek. In het theoretische gedeelte worden de concepten verantwoordelijkheid en relationaliteit uiteengezet. Het empirische gedeelte bestaat uit zes interviews met cliëntvertrouwenspersonen-Wzd.
Uit de analyse van de data, doormiddel van de Interpretative Phenomenological Analysis, komen acht thema’s naar voren met betrekking tot verantwoordelijkheid, relationaliteit en behoeften aan ondersteuning: drijfveren, weerstand, dilemma’s rondom de eigen positie, kwetsbaarheid, compassie met de cliënt, worstelen met verantwoordelijkheid, geen voldoening ervaren en behoefte aan ondersteuning.
De zorgethische reflectie op de bevindingen laat zien dat cliëntvertrouwenspersonen spanning ervaren tussen persoonlijk en beroepsmatige verantwoordelijkheid. Deze spanning wordt vergroot doordat de positie ten opzichte van de zorgaanbieder en nalatigheid van de zorgaanbieder de cliëntvertrouwenspersoon-Wzd kwetsbaar maakt. Vanuit deze kwetsbaarheid-door-nalatigheid en spanning tussen verantwoordelijkheden ontstaan behoeften waarvoor verantwoordelijkheid moeten worden genomen door de cliëntvertrouwenspersonen-Wzd in relatie tot elkaar, door de werkgever en door de overheid.
Goede zorg vanuit de werkgever betekent het creëren van een ethisch klimaat waarin reflectie op verantwoordelijkheden een prominente plek heeft. Present leiderschap en solidariteit met de cliëntvertrouwenspersoon-Wzd, ook op overheidsniveau, dragen bij aan goede ondersteuning van de cliëntvertrouwenspersoon-Wzd.

Datum prijs	19 jul. 2023
Originele taal	Dutch
Begeleider	Pieter Dronkers (Supervisor) & Gustaaf F. Bos (Supervisor)