Samenvatting
De geleefde ervaring van degenen die kiezen voor een medicamenteuze abortus blijft in onderzoek veelal onderbelicht. Desondanks is deze vorm van zorg met regelmaat onderwerp van discussie en worden er politieke besluiten over genomen. Het eerste doel van dit onderzoek is daarom om diepgaand inzicht te verkrijgen in de complexe, gecontextualiseerde geleefde ervaringen van mensen die kiezen voor de abortuspil.In dit onderzoek vorm ik daartoe om te beginnen een theoretische lens op basis van feministische, zorgethische, dekoloniale en historische theorie die betrekking hebben op abortus, lichamelijkheid en (goede) zorg (o.a. Banerjee, 2022; Dehue, 2023; Harris, 2021; Lugones, 2003; Pohlhaus, 2012; Van der Waal & Van Nistelrooij, 2022; Slatman & Widdershoven, 2015; Tronto, 1993; Villarmea, 2021; Young, 1980 . Hiermee kom ik tot het inzicht dat een abortus een beslissing is waarbij de belangen van de zwangere en dat wat groeit steeds een wisselwerking met elkaar aangaan. Het wel of niet krijgen van een kind is bovendien een contextuele en relationele keuze is. Daarnaast zorgt het uitwerken van het concept lichamelijkheid tot een lichamelijk en dekoloniaal geconceptualiseerde vorm van zelfbeschikking. Deze zelfbeschikking is een ethisch principe dat een appèl op ons doet om anderen de ruimte te laten om het leven betekenisvol vorm te geven. Bovendien is het erkennen van en gevolge geven aan deze wederkerige vorm van zelfbeschikking een voorwaarde om te komen tot zorg die aansluit bij de behoeften van een zorgontvanger. Het is daarmee een voorwaarde voor goede dekoloniale zorg.
Uit het empirisch onderdeel van dit onderzoek blijkt dat de contextuele, geleefde ervaring van een medicamenteuze abortus een existentiële gebeurtenis is die de deelnemers de wereld, het eigen leven en de identiteit doet bevragen. Aan de hand van een fenomenologische, arts-based apofatische analyse in samenwerking met kunstenaar Ank Daamen, een betekenis-analyse met de deelnemers samen én met fenomenologisch schrijven breng ik zes thema’s binnen de geleefde ervaring aan het licht: 1) Beperkt worden, 2) Controleverlies, 3) Alleen zijn, 4) Betekenis (nieuw) leven, 5) (Verinnerlijkte) Oordelen en 6) Transformatie. Binnen deze thema’s is voortdurend tegenstrijdigheden en meerstemmigheid te ontdekken binnen de ervaring van één persoon maar ook tussen de ervaringen van de vier verschillende vrouwen.
Door deze geleefde ervaring ‘in gesprek’ te laten gaan met de theoretische lens wordt in de zorgethische analyse de vraag beantwoord naar wat goede dekoloniale zorg inhoudt voor mensen die kiezen voor de abortuspil. Om te beginnen is het feit dat een medicamenteuze abortus tot de mogelijkheid behoort, een uiting van zelfbeschikking in zichzelf. Desondanks verschijnen er ook situaties van het lichamelijke ‘ik kan niet’. Zo zijn daar praktische externe factoren die het leven tot stilstand brengen. Daarnaast zijn er situaties waarin sprake is van geremde intentionaliteit: het niet kunnen handelen, niet kunnen bewegen in de ruimte vanwege verinnerlijkte externe factoren. Die externe factoren omvatten heersende denkbeelden omtrent bloedverlies en abortus én de norm van de liberale, onafhankelijke rationeel opererende mens.
Deze inzichten maken duidelijk dat praktische obstakels in de vorm van wachten op de zorgpraktijk of zorgverlener, verkleind of weggenomen dienen te worden. Daarnaast dient de bedenktijd in België afgeschaft te worden. Het vraagt echter om een abolitionistische aanpak en een lange adem om heersende denkbeelden over mensen met een baarmoeder, zogenaamd ‘nieuw leven’ én het ideaal van de liberale, rationeel handelende mens te verwerpen. Tegelijkertijd dienen er bovendien nieuwe, meerstemmige denkkaders te ontstaan gebaseerd op werkelijke, belichaamde ervaringen om te komen tot goede dekoloniale zorg die leidt tot ethische zelfbeschikking. Dit vormt opnieuw de basis voor goede dekoloniale zorg.
| Datum prijs | 15 sep. 2023 |
|---|---|
| Originele taal | Dutch |
| Begeleider | Rodante A. B. van der Waal (Supervisor) & Merel A. Visse (Supervisor) |